Te voet van Gent naar Jeruzalem, een moderne pelgrimstocht


Dinsdag 29 januari 2008, 20h00

Zaal Melac, Zwijnaarde


 

De tocht

 

click on map

 

 

Als ik vraag wat ze van de Europese Unie denken, antwoordt de Serviër Bojan: "We zijn een opgegeven generatie. We hebben niet alleen de oorlog gekend maar we zijn bovendien vergeten door de collectieve onwetendheid van de Europese Unie. Ze willen ons niet. Vergeet me niet daar in Jeruzalem."

Sebastien de Fooz vertrok in 2005 op weg naar Jeruzalem met een bezemsteel in de hand en amper 50 euro op zak. In zes maanden tijd liep hij zesduizend kilometer en doorkruiste hij twaalf landen: via Centraal-Europa en het Midden-Oosten naar Israël en Palestina. Of hij zijn eindbestemming ooit zou bereiken, was vanaf het begin onzeker. Hij liet zich immers leiden door het onverwachte en door de spontane hulp van mensen.

Zijn tocht bracht soms hilarische toestanden mee, soms ergernis, maar vooral ook een andere kijk op drie wereldgodsdiensten: het christendom, het jodendom en de islam. In een tijd waarin conflicten meer en meer blijken te draaien rond religieuze tegenstellingen, zocht de auteur uit of deze drie godsdiensten ons echt tot verschillende mensen maken. Hij luisterde onderweg naar de uiteenlopende verhalen van talloze mensen.

Deze spannende solotocht is echter ook een persoonlijke queeste en toont op indringende wijze hoe persoonlijke angsten overwonnen worden en hoe allerlei maatschappelijke vooroordelen stap voor stap ontkracht worden.

 

Het boek

 

Te voet naar Jeruzalem

Een solotocht van 184 dagen, Sebastien de Fooz

 

 

- Sebastien de Fooz vertrok in maart 2005 te voet van Gent naar Jeruzalem. In 184 dagen legde hij 6000 kilometer af en doorkruiste hij 13 landen.

- Bij zijn vertrek had hij slechts 50 euro op zak. Op zijn tocht liet hij zich vooral leiden door het onverwachte én door de hulp van mensen. Dat leidde tot talloze boeiende ontmoetingen.

- Onderweg sliep hij bij christenen, joden en moslims en ontdekte op die manier wat deze drie wereldgods diensten verenigt.

- Dit boek brengt het relaas van een moderne pelgrimstocht waarbij allerlei maatschappelijke vooroordelen stap voor stap ontkracht worden en persoonlijke angsten overwonnen.

- De auteur ging op stap met een kleine videocamera. In de loop van 2006 wordt het relaas van zijn tocht in meerdere afleveringen getoond op de VRT.

 

De auteur

Sebastien de Fooz

 

No Caption        Highlight for Album: Sébastien      Canyon de Maaloula

 

 

Journalist en documentairemaker Sebastien de Fooz reisde al naar veertig landen waar hij documentaires maakte voor verschillende productiehuizen en ngo's zoals Artsen Zonder Grenzen. Eerder stapte hij al van Gent naar Santiago de Compostela en naar Rome. Hij is uitermate geboeid door elke vorm van communicatie en diep menselijke relaties.

 

 

Sebastien de Fooz

Klossebos 11

9052 Zwijnaarde

mailto:sebastien@talitakum.be

http://www.talitakum.be/

 

Talitakum

Aramees : "Sta op en ga"

 

Vers le désert

 

Deze website is de moeite waard.

Je vindt er heel wat materiaal: persberichten, foto's, inhoudelijke informatie …

 

 

De reis van Sebastien de Fooz

 

 

 

Uit de pers

 

 

CHRISTELIJK OPINIEWEEKBLAD


Tertio 331 - 14 juni 2006 - p. 14



Sebastien de Fooz over zijn tocht naar Klein-Azië en het Midden-Oosten:

‘Een queeste naar mijn diepste zelf’

Jan Glorieux

Sebastien de Fooz (32) werd een bekende Vlaming sinds episodes uit zijn pelgrimage werden getoond in het tv-programma Het leven zoals het is: vakantie! Maar de kijker ervoer weinig van de spirituele grondslag van die tocht naar Jeruzalem. Tijd voor Tertio om daarover met de auteur in gesprek te gaan.

Vele kijkers hebben zich wellicht afgevraagd wat een jonge documentairemaker met een traditionele katholieke achtergrond bezielt om op zijn eentje, met vijftig euro op zak en veel moed, door Europa, Klein-Azië en het Midden-Oosten te trekken. Maar Sebastien de Fooz is daarmee niet aan zijn proefstuk toe. Het is het derde deel van een triptiek, na voetreizen naar Compostela en Rome. Zijn beweegredenen waren twijfels over zijn bezigheden en een queeste naar zijn diepste zelf. Hij beschouwde zijn tocht als een soort roeping. Volgende week verschijnt het relaas van zijn pelgrimage in boekvorm (zie kaderstuk).

Voor wie wat Bijbelvast is, spreekt de naam van uw website www.talitakum.be boekdelen. Vanwaar die keuze?
,,Het zijn de woorden die Jezus sprak bij de opwekking van het dochtertje van Jaïrus: ‘Meisje, sta op.’ Dat begrijp ik als: laat je valse zekerheden en je lauwheid los, laat alles achter dat jou in de dood houdt en begeef je in het ongewisse. Vroeger al had ik voor mezelf besloten: ‘Als God bestaat, dan wil ik hem ontmoeten.’ En dat is meer dan ooit gebeurd: door mijn tochten heen ben ik gelovig geworden. Ik ontdekte dat ik mag vertrouwen op iemand die wij God noemen. Ik ontmoette Hem in mensen en voelde mij de hele tocht als het ware fysiek omringd. Niets leek nog toeval. Iedereen die ik op mijn tocht tegenkwam, moest ik tegenkomen. Nooit had ik een reden om angstig te worden en te vertwijfelen, want altijd weer kwamen mensen mij tegemoet toen ik ze nodig had of gebeurde er iets waardoor ik het haalde. Altijd werd ik gered.’’

Wat is zo bijzonder aan een pelgrimage?
,,Als pelgrim wandel je op het kruispunt tussen horizontaliteit en verticaliteit. Je beweegt over het aardoppervlak en komt in contact met mensen, maar tegelijk bewandel je de verticale as, die van de diepte, naar je ware zelf. Ik zie pelgrimeren als het communicatiemiddel bij uitstek. Het is bijzonder fysiek: je zintuigen komen op scherp te staan, je wordt gedwongen in het nu te leven, verleden en toekomst los te laten, ervoor te gaan, maar dan ook letterlijk. Pelgrimeren dwingt je barrières en denkkaders te overwinnen die je altijd weer beperken. Je wordt gevoeliger en ervaart almaar sterker de spanning tussen zijn en willen zijn, tussen je ware ik en het ‘ideale ik’ dat is gegroeid uit maatschappelijke verwachtingen en je eigen droombeelden. Maar die spanning verdwijnt na een tijd, samen met de angst die typerend is voor dat soort gespleten geest, door een gebrek aan eenheid. Ik vergelijk dat proces graag met beeldhouwen: een beeldhouwer kapt uit het marmerblok het overtollige weg, zodat het wezen aan het licht komt.’’

U vindt pelgrimeren een vorm van vrijheid beleven, belangrijk voor mensen vandaag. Hoezo?
,,Onze maatschappij snakt naar ontspanning, maar al te vaak wordt die ontspanning een afleiding. Mensen hebben verleerd met de God-gegeven vrijheid om te gaan en daardoor ook met de angst. Daarom is mijn stappen een boodschap voor deze tijd, die hunkert naar spiritualiteit en lijdt onder onzekerheid door de angst voor de toekomst. Mensen moeten leren door die angst heen te gaan en de vrijheid te herwinnen. Dat lijkt mij het wezen van het geloof, dat je voorbij de angst leert te gaan en zo Licht ontwaart dat niet uitdooft.’’

Beïnvloedt het stappen ook uw relaties met mensen?
,,Ik ondervond hoe onze eigen angsten zich weerspiegelen in anderen. Als je de ander in al je broosheid en openheid tegemoet gaat, mag je ook openheid terug verwachten. Maar daarvoor moet je je eigen vrijheid ontdekken en worden wie je ten diepste bent. Je moet God in jezelf vinden. Daarvoor moet je durven loslaten, je aan God toevertrouwen, zoals het ook klinkt in de kruiswoorden: ‘In uw handen beveel ik mijn geest.’ Zo ontdek je dat je nooit honger hebt, dat je nooit verlaten bent, dat je ontmoet wie je moet ontmoeten.’’

Uw tocht leidde tot bijzondere contacten en naar bijzondere plaatsen.
,,Op mijn tocht zag ik toevallig wegwijzers naar het concentratiekamp van Dachau. Ook al kostte het mij 150 kilometer omweg, toch voelde ik mij verplicht daarheen te gaan. Die dag werd toevallig zestig jaar bevrijding van het kamp herdacht. Toen ik vernam dat joden verplicht waren geweest te voet naar Dachau te gaan, besloot ik van mijn eigen vrijheid gebruik te maken. Ik nam een kiezelsteentje mee uit het ‘tapijt der zielen’, zoals ik het noem, en droeg het mee naar de klaagmuur in Jeruzalem. Mijn tocht is zo een tocht voor anderen geworden.

Ook een andere ontmoeting blijft me bij. Ik raakte met Servische jongeren in een café aan de praat, toen ik water wou gaan halen. De angst die ik aanvankelijk voelde, ebde tijdens het gesprek weg. Plots zei een van de jongeren mij dat hij een moordenaar was. Hij had in Srebrenica groepen mensen uitgemoord tijdens de oorlog en werd daarom nog altijd geplaagd door nachtmerries. Daarnaast woog op hem de miskenning van Servië door de wereld. Hij verzocht mij zijn T-shirt mee te nemen naar Jeruzalem. Dat leek hem steun te geven, omdat er zo een teken was van verbondenheid en van niet-vergeten.’’

Jeruzalem is de hoofdstad van joden, christenen en moslims. Die interreligieuze verbondenheid was ook een belangrijk motief voor u.
,,Deze tijd heeft nood aan verzoening tussen de grote godsdiensten, zeker ook de abrahamitische. Zo heb ik er bewust voor gekozen dwars door het verscheurde ex-Joegoslavië te trekken. Zo ontmoette ik katholieken, orthodoxen, moslims, en joden. Nooit voelde ik mij bedreigd. Als je weerloos, ongewapend en alleen door zulke gebieden stapt, komen mensen spontaan naar je toe en ontstaat een echte ontmoeting. De vooroordelen en vijandbeelden die ik had door tv-beelden en mediaberichten, smolten als sneeuw voor de zon. Door de ontmoeting met die mensen, door in hun privé-woning binnen te mogen gaan en bij hen op verhaal te komen, doorbreek je grenzen en voel je heel goed wat ons verenigt. Aan beide kanten trouwens. Ook zij herkenden in mij een medegelovige.

Ik herinner me levendig hoe ik met een moslim in Syrië samen bad. Ik bad het Onzevader, hij reciteerde fragmenten van soera’s uit de Koran. We waren allebei verbaasd over de parallellen die we bij elkaar ontdekten. Mijn voettocht vergeleek ik al eens met de ‘hadj’, de pelgrimstocht van moslims naar Mekka.’’

Was een gebrek aan kennis van de taal geen hindernis op uw tocht?
,,Taal in enge zin is eigenlijk niet zo belangrijk. Er wordt al eens gezegd dat wij maar voor dertig procent met woorden communiceren, zeventig procent is lichaamstaal. Zo ervoer ik het ook: woorden kunnen al eens te kort schieten, maar onze gebaren, onze lichamen en ons zijn, spreken boekdelen. Mijn weg was er een van vervreemding naar herkenning, van verdeeldheid naar eenheid in God. Aan het einde van mijn tocht kon ik het ‘Salaam aleikum’ van harte beamen. Het betekent naar verluidt: ‘Ik begroet God in jou’.’’
 


Fragment uit ‘Te voet naar Jeruzalem’

De weg vinden betekent ook zich tijdelijk terugtrekken uit de wereld, om de stilte van het innerlijke terug te vinden. Pas voorbij de angst en de schaduw die in elk van ons woont, bevindt zich de gepolijste steen die het licht van God weerspiegelt. Toch zijn we meestal te veel met andere zaken bezig en vergeten we ons geestelijk welzijn. Ons drukke bestaan verhindert ons om te horen wat die innerlijke stem te verkondigen heeft.

Zo kan het dat we het leven aan ons laten voorbijgaan, zonder dat we erbij stilstaan. Wanneer we ons daar op een goede dag bewust van worden, kan de confrontatie pijnlijk zijn, heel pijnlijk. Vaak geven we ons rekenschap van het belang van de immanentie van de ziel op momenten van verscheurdheid. Bij het verlies van een dierbare bijvoorbeeld. Op dat eigenste moment beleef je de waarheid, want verdriet is net zoals liefde een echt sentiment. Het is een intens gevoel dat men niet kan veinzen of verbergen. Het is enkel op die momenten van waarheid dat we horen wat ons hart ons toefluistert. Die momenten van waarheid kun je oproepen door gebed of door bedevaart. Het lopen is een catharsis die je terugvoert naar de realiteit en tegelijk naar de eeuwigheid. Onze moderne mediamaatschappij overstelpt ons met beelden waarmee we ons onmiddellijk associëren. Toch komen ze niet overeen met wat het diepste van onze ziel ons ingeeft, want ze is alleen uit op onmiddellijk resultaat.’’

SEBASTIEN DE FOOZ, Te voet naar Jeruzalem. Een solotocht van 184 dagen, Lannoo, Tielt, 240 blz., € 17,95.


 Radio Vlaanderen internationaal

 

Een moderne pelgrim

 

De moderne pelgrim Sebastien de Fooz

De moderne pelgrim Sebastien de Fooz (Foto Sebastien de Fooz)

 

Te voet van Gent naar Jeruzalem: de kruisvaarders gingen de uitdaging eeuwen geleden al aan en Sebastien de Fooz heeft die tocht nu over gedaan. Hij vertrok in maart met 50 euro op zak en stapte meer dan 6.000 kilometer. Een ware pelgrim dus die op zijn tocht in contact kwam met verschillende religies.

Sebastien de Fooz wilde de confrontatie met die godsdiensten beschrijven. Hij wilde een antwoord vinden op vragen als: 'Welke impact heeft de religie op het dagelijkse leven en op de politieke ontwikkelingen van een land?', 'In welke mate hebben de verschillende landen een cultuur die als Europees kan geduid worden?' en 'Wat is de positie en de sociale context van de inwoners van de afgelegen gebieden in die landen?'

De moderne pelgrim heeft er bewust voor gekozen om de verschillende gebieden te doorkruisen via het eenvoudigste bewegingsmiddel: te voet. "Stappen staat echt wel tegenover de moderne huidige communicatiemiddelen die enorm snel gaan. Ik wou dus eens kijken wat het zou geven om een heel stuk te voet af te leggen", vertelt Sebastien.

 

Het bekende loslaten

 

Erg lange afstanden te voet afleggen, maakt de stapper niet alleen onderhevig aan de grillen van de natuur en het klimaat, maar ook aan de goede of slechte wil van de mensen die hij onderweg ontmoet. "Te voet gaan, geeft je een enorm gevoel van vrijheid", vervolgt Sebastien, "maar het is ook voor een stuk het bekende loslaten. Als ik mijn schoenen 's morgens aantrok had ik maar één zekerheid: ik wist niet waar ik ze 's avonds zou uittrekken."

 

 

De verlaten vlakte van Anatolië

De verlaten vlakte van Anatolië (Foto FD)

 

Zolang de Fooz nog in West-Europa reisde bekeek niemand hem vreemd. "Tot Oostenrijk, Hongarije stelden de mensen niet al te veel vragen. Daarna begonnen ze toch wel raar naar mij te kijken. Ik was duidelijk een vreemdeling en ze wilden weten waarom ik in 's hemelsnaam te voet van zo ver kwam en wat ik bij hen zocht."

"Als ik dan vertelde dat ik op pelgrimstocht was, ontstond er wel een heel rijke communicatie. Dikwijls geraakte ik via die gesprekken ook aan onderdak voor de nacht. Met 50 euro op zak kon ik me geen duur hotel of zo veroorloven. Maar dat was ook een deel van de uitdaging", zegt de Fooz.

De lange weg naar Jeruzalem was niet alleen lichamelijk erg zwaar, ook geestelijk werd de Fooz op de proef gesteld. "Ik moest over een plateau in Anatolië in Centeraal-Turkije: een rechtlijnige weg van 300 kilometer. Er is daar niks te zien en je hebt geen enkele aanwijzing dat je vordert. Op zo'n moment krijg je het in je eentje psychologsich toch wel moeilijk. Maar je hebt geen keuze: je moet gewoon doorzetten."

 

Steentje voor de klaagmuur

 

Dachau

Dachau (Foto Belga)

 

Toen Sebastien de Fooz na maanden in Jeruzalem aankwam, trok hij eerst naar de klaagmuur. "Ja, bij het begin van mijn reis was ik in Dachau geweest, één van de
concentratiekampen waar meer dan 1 miljoen joden gestorven zijn. Daar heb ik een steentje meegenomen en dat heb ik de hele reis in mijn broekzak gehouden. Onderweg heb ik de belofte gedaan dat ik dat steentje aan de klaagmuur zou deponeren", zegt de pelgrim.

Die opdracht moest hij dus wel volbrengen. Het steentje in de klaagmuur steken was symbolisch: het sloeg een brug tussen heden en verleden en ook tussen christendom en jodendom.

"Ik ben blij dat het steentje in de klaagmuur geraakt is. Kort voor de grens met Turkije vernam ik dat het verboden is om stenen over te brengen van Turkije naar Syrië, omdat het beschouwd wordt als archeologisch materiaal. Ze zijn daar ook heel streng over, zelfs al komt dat steentje niet uit Turkije. Gelukkig heb ik geen problemen gehad om de grens over te steken."

Terug en verder

 

De klaagmuur in Jeruzalem

De klaagmuur in Jeruzalem (Foto Belga)

 

Nadat zijn steentje gedeponeerd was, had Sebastien het gevoel dat zijn missie volbracht was. De tocht terug, van Israël naar België, heeft de Fooz niet gelopen, maar gevlogen. "Dat geeft een eigenaardig gevoel: de kilometers waar je maanden over gestapt hebt, vlieg je dan in ruim vier uur terug."

Voorlopig heeft de moderne pelgrim niet meteen nieuwe stapplannen: "Ik weet niet waar ik nog naartoe zou kunnen stappen, maar ik vind het stappen een fenomenaal bewegingsmiddel. Het is ook een luxueus middel. Om het te kunnen gebruiken, heb je tijd nodig en tijd nemen voor iets is vandaag de dag ook wel luxe", besluit Sebastien de Fooz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Terug naar naar de kalender.