Concert zigeunermuziek

Emilia Kirova & Tzigani

Vrijdag 25 maart 2011 om 20 uur

Drongen, kapel van de Oude Abdij

² Kostprijs:

o DF-leden: € 12

o Niet-leden: € 14

² Tzigani verenigt zo’n vier nationaliteiten en nog meer muzikale invloeden. Het enthousiasme en de energie waarmee de vijf muzikanten musiceren werken aanstekelijk.

² Beelden uit films van Emir Kusturica komen spontaan in je naar boven bij het horen van de opzwepende muziek van Goran Bregovic. Afgewisseld met traditionele zigeunermuziek brengt het kwintet de Balkan en Oost-Europa dichterbij

² Tzigani bestaat uit muzikanten die allemaal in België wonen: twee Hongaren (Pal Szomora op viool en István Szomora op cimbalom), een Roemeen (Iulian Jantea op accordeon), een Belg (Herman De Rycke op contrabas) en de Bulgaarse zangeres Emilia Kirova. Allemaal muzikanten met een verschillende achtergrond. Het resultaat van hun samenwerking is verbluffend. Hier wordt zigenuermuziek gebracht van topkwaliteit en van een internationaal niveau.

² Kaarten bestellen voor 26.02 bij Luc De Vos (0479/337684 of 09/2211589 of ldv.zwyn@skynet.be)

² Wie meer wil weten over deze groep raadpleegt best:

o www.tzigani.eu

o http://www.youtube.com/watch?v=KjNFRLmQswg

² Over Emilia Kirova & Tzigani:

Tzigani werd pas in 2008 opgericht. De Hongaarse violist Pal Szomora en de Roemeense accordeonist Iulian Jantea, allebei virtuozen met een indrukwekkende staat van dienst, zijn de frontfiguren die elkaar op het podium voortdurend uitdagen, met hen is muzikaal vuurwerk verzekerd. Hongaar István Szomora en Belg Herman De Rycke vullen hen perfect aan, en staan ook solistisch hun mannetje. De Bulgaarse Emilia Kirova zorgt als gastzangeres voor een wervelend spektakel met onder meer muziek van Goran Bregovic. Sedert hun succesvol debuut op het Midis/Minimes-festival hebben zij op korte tijd een sterke reputatie opgebouwd. De ongewone combinatie van verschillende nationaliteiten werkt, en is een schot in de roos gebleken.

² Over de cd Budapest

De cd werd in Boedapest opgenomen, en dat hoor je: de cd ademt de sfeer van deze stad, de bakermat van een eeuwenoude zigeunermuziektraditie. Lokale gastmuzikanten werden in de studio gehaald om hun bijdrage te leveren. Zo speelt Ernest Bangó (die gedurende meer dan 10 jaar de rechterhand van Roby Lakatos was) gitaar op bijna alle tracks. Instrumentale zigeunermuziek wisselt af met gezongen muziek uit de films van Emir Kusturica (Time of the gypsies – Black cat, white cat – Underground). Opener Energipsy is een eigen compositie en laat horen hoe de traditionele zigeunermuziek in de eenentwintigste eeuw hoort te klinken, terwijl je op de afsluitende Hongaarse suite hoort hoe ze 100 jaar geleden klonk. Tussenin vind je een gevarieerde en heel boeiende verzameling van gezongen en instrumentale zigeunermuziek uit Hongarije, Roemenië, Rusland en de Balkan.

De vlam gaat meteen in de pijp met het uiterst vinnige ‘Energipsy’, gecomponeerd door violist Pal Szomora. Meer nog dan diens vingervlugheid valt het bijzonder strakke samenspel op. Cimbalom en contrabas spannen een ongebreideld vitaal maar strak kader waarbinnen viool en accordeon – vaak in verbluffende unisono – uit hun dak gaan. Qua spektakel moet  het nummer toch nog de duimen leggen bij een magistrale versie van de klassieker ‘Ciocârlia’, die hier uiterst bondig en direct gebracht wordt.  Nochtans is het nummer al bijna een minuut ver wanneer een waanzinnige accordeon voor het eerst de noten van het hoofdthema in het rond doet wervelen door de energieke groove, onmiddellijk gevolgd door een korte solo van de cimbalom. Daarop wordt de hele boel plots volledig stilgelegd voor een viool die zich tot een fluitend vogeltje ontpopt. Wat willekeurige vogelzang lijkt, mondt echter op verbluffende wijze uit in een reprise van het hoofdthema, waarop Tzigani zonder veel omhaal met een nog steeds fluitende viool richting ontknoping denderen.

Ook het meer sentimentele gamma blijft niet onvertegenwoordigd. Het melancholische ‘Azerbaijani Waltz’ biedt huilende viool op z’n best met klaterende arpeggio’s van de cimbalom en een mooie, treurige aangestreken bas.

Ook op de vocale nummers zoals ‘Ederlezi’ en ‘Bubamara’ valt op zich niet veel af te dingen: Emilia Kirova zingt doorleefd en wordt bijzonder vakkundig begeleid. Toch komen deze nummers algemeen gesproken wat matter over: tot echt vuurwerk komt het zelden, en de meerwaarde tegenover eerdere versies is hier veel minder uitgesproken.

Met ‘Hullámzó Balaton’ kondigt de plaat naar het einde toe een ernstiger luik aan, waarin een meer klassiek vocabularium naar voren komt, met plechtstatigere, dramatischere sferen, modulaties en doorgecomponeerde thema’s. In de tweede ‘Romanian Suite’ wordt de luisteraar geconfronteerd met een fascinerende, hypnotiserende  accordeon die na een eerste, schokkerig thema een tweede aanboort waarin werkelijk vreemde, exotische tonen verruiming van harmonisch begrip afdwingen, vermengd met een snufje musette. Het tempo wordt heel geleidelijk opgevoerd zodat het nummer uiteindelijk toch aan een razende vaart eindigt.

Voor de ‘Hungarian Suites’ werd de bezetting uitgebreid met extra strijkers, een gitaar en een klarinet. Het contrast tussen de parelende cimbalom en lyrische strijkbassen had een veelbelovend uitgangspunt kunnen zijn. Jammer genoeg verliest het samenspel hier toch wat coherentie in de zeer vrije benadering van het metrum. Het tweede deel – slotnummer – opent met een uitgebreide, weemoedige passage waarin het samenspel, mee dankzij de verhalende, losse frasering, beter overeind blijft. Wanneer wat later de cadans terug geïntroduceerd wordt, dreigt de boel weer even uit zijn voegen te barsten, maar de plaat eindigt gelukkig zoals ze begon: flitsend en strak.

Met ‘Budapest’ hebben de Tzigani een energiek debuut afgeleverd met humor, virtuositeit en gevoel maar bovenal: met frisse ideeën.