Bezoek aan

Kunstenaar Frans Heirbaut in Sinaai

Abdij Roosenberg in Waasmunster

12 mei 2018

Dagschema

09u15	Vertrek met eigen georganiseerd personenvervoer aan de Nieuwe Melac in Zwijnaarde
10u00	Te gast bij beeldhouwer Frans Heirbaut in Sinaai Zwaanaardestraat 153, 9112 Sinaai
	De schaapherder in Sinaai en de beeldengroep Johanna en Margaretha van Constantinopel in Sint-Niklaas
13u00	Broodjesmaaltijd in Vreedehof op Waasmunster Heide Ommegangsdreef 59, 9250 Waasmunster
15u15	Abdij Roosenberg in Waasmunster Oudeheerweg-Heide 3, 9250 Waasmunster
17u30	Terug naar Zwijnaarde
18u00	Terug thuis

Frans Heirbaut is een bekende beeldhouwer. Hij maakte prachtige werken, waaronder:

Fred Bervoets, Jan Decleir en Jan Hoet

De Schaapherder

Dit beeld werd met een volksfeest ingehuldigd in 1990.

Johanna en Margaretha van Constantinopel

In 2016 kreeg Heirbaut de opdracht om dit beeld te maken. Op 23 oktober 2017 werd het ingehuldigd. Opdrachtgever was de vzw Kunst in de stad, die hiervoor recent de cultuurprijs kreeg van de stad Sint-Niklaas. Deze beeldengroep wordt beschouwd als het meesterwerk van de kunstenaar tot nu toe. Dit werk heeft hoe dan ook een uitzonderlijke betekenis.

Heirbaut is momenteel onder meer bezig met sculpturen van zijn zeven kleinkinderen.

Bij wijze van kennismaking met de kunstenaar geven we enkele fragmenten weer uit de pers die ons geschikt lijken als inleiding op zijn werk:

Uit: Kunstblog. Blogsite. Ongewone gesprekken met hedendaagse kunstenaars

Interview met Frans Heirbaut door Hilde Van Canneyt. Sinaai, maart 2014

“Ik ben één van de weinigen voor wie Jan Hoet effectief heeft geposeerd. Ik volgde Jan Hoet al sinds de jaren 70, maar altijd van op afstand. Ik hou er niet van om achter iemands hielen te zitten. Voor mij was hij iemand zoals Raymond Goethals in het voetbal. Hij was ook één van die mensen die altijd voorovergebogen lopen. Fred Bervoets had dat ook. Zij staan nooit gewoon recht. Dit in tegenstelling tot Jan Decleir, die staat als een boom. Dat fascineerde me. Evenals het feit dat Jan Hoet de eigentijdse kunst belangrijk heeft gemaakt natuurlijk. Ook al zat je niet op zijn spoor, hij had toch waardering voor kunde. Dat vind ik de grootsheid. Hij wist ook wel dat ik niet paste in een bepaald circuit. Wat ook belangrijk was: door te volgen wat hij deed, kon je ook jezelf beter plaatsen. Ik zie te veel gefrustreerde kunstenaars rondom mij, omdat ze zichzelf niet kunnen positioneren in de kunstwereld. We hoeven toch niet allemaal dezelfde weg te volgen?”

Hilde van Canneyt: Eerst ben je naar de Academie in Sint-Niklaas getrokken, dan heb je in restauratie- en beeldhouwateliers gewerkt en je bent ook voor drie maanden naar Italië getrokken om bij te leren. En laten we al de uren bij je vader in het atelier niet vergeten.

“Ik heb enorm veel geleerd in die beeldhouwateliers. Een van die beeldhouwers maakte beelden voor Georges Verbanck, Jozef Cantré, Constant Permeke, … Wij hebben de beelden gekapt voor de Sint-Pauluskerk in Antwerpen, de Onze-Lieve-Vrouwebasiliek van Tongeren, … Het wezenlijke verschil tussen een academie en het atelier is dat je daar alleen maar de leerlingen ziet werken en niet de leraar. Wat mijn Italiëstudie aangaat: dat was een cursus uitgeschreven door de Vlaamse Gemeenschap. Ik was toen de eerste Vlaming die naar Venetië mocht. Ze hebben me daarna ook gevraagd om les te geven, zowel in beeldhouwen als in restauratie, en zo ben ik in Antwerpen in de avond- en dagschool beland.”

Uit: HLN nieuws 23 oktober 2017

Johanna en Margaretha van Constantinopel, de stichters van Sint-Niklaas, hebben een plaats gekregen op de Grote Markt in de vorm van een bijzonder beeldhouwwerk.

Kunstenaar Frans Heirbaut vereeuwigde beide gravinnen naar aanleiding van 800 jaar Sint-Niklaas, in opdracht van de vzw Kunst in de Stad, maar dat gebeurde niet met een klassieke beeldengroep.

Frans Heirbaut vertelt:

“Ik wilde de beelden een universeel karakter geven dat verleden en heden verbindt. Geen makkelijke opdracht. Het moest een levensgroot standbeeld van twee vrouwen worden uit de middeleeuwen, die hoofsheid en adel uitstraalden want het waren gravinnen met koninklijk bloed die in de dertiende eeuw hun gezag uitoefenden over Vlaanderen en Henegouwen. En die de parochiegemeenschap van Sint-Niklaas gesticht hebben”,

Hij stelt beide gravinnen voor als skeletten, steunend op een ruitvormig schild, maar getooid met sierlijke gewaden, zodat de beelden geen luguber uitzicht krijgen. Ze overbruggen 800 jaar geschiedenis met één verrassend gebaar.

“De machtige zussen van weleer nemen samen een ‘selfie’. Maar de smartphone heb ik vervangen door een spiegel, wat het anekdotische, tijdsgebonden karakter van de ‘selfie’ enigszins overstijgt. En via de spiegel zie je dan ook weer de gebouwen rond de Grote Markt. Er zijn heel veel facetten aan.”

Van op de website van Kunst in de Stad vzw

De expressiviteit van deze beeldengroep zal geen enkel toeschouwer onverschillig laten. Het beeld is uniek. Je kan er geen cliché of stijl op kleven. Het schrijft zich in in enkele van de grote, traditionele thema's van de kunstgeschiedenis. Maar het beeld sluit ook aan bij het werk van moderne en hedendaagse kunstenaars.

Zie bv. de 'danse macabre' van James Ensor, de magische werelden van Paul Delvaux, de met diamanten belegde schedel van Damien Hirst, de glasramen met röntgenfoto's van Wim Delvoye, de 'dead skull', de reuzenmozaïek op het Museumplein voor het MAS in Antwerpen van Luc Tuymans, de marmeren levensgrote Piëta van Jan Fabre op de Biënnale van Venetië.

Abdij Roosenberg

Maria en Franciscus waren de inspirerende gidsen voor het leven van de zusters in de abdij van Roosenberg. De zusters zijn er nu weg, maar zuster Trees zal ons rondleiden. Mede onder de hoede van de KU Leuven is de abdij nu een centrum voor spiritualiteit, religie en architectuur.

Het nieuwe abdijgebouw werd in 1975 gebouwd naar een concept van de benedictijn-architect Hans Van der Laan uit het Nederlandse Vaals.

De expressieve architectuur die op mathematische basis werd gecomponeerd, is gekenmerkt door vormzuiverheid, gezochte eenvoud en een ritmische ruimtelijke ordening die een aangrijpende schoonheid en rust laten ervaren. De esthetische beleving van ruimte en vorm staat ook sterk in relatie met het subtiele samenspel van 'binnen' en 'buiten' en 'open' en 'gesloten'.

Deze tijdloze moderne architectuur vormt een zeldzaam en gaaf voorbeeld van een hedendaags Gesamtkunstwerk. Ook de door Hans van der Laan ontworpen kunstzinnige interieuruitrusting en aanpalende tuinen versterken de harmonie en ruimtelijke samenhang.

Dom Hans van der Laan (1904-1991) neemt in de religieuze architectuur van de 20ste eeuw een voorname plaats in. Met een beperkt aantal gebouwen in Nederland, België en Zweden is hij één van de uitzonderlijke architecten die een fundamentele bijdrage leverden aan de kerkbouw. Daarnaast heeft hij zijn ideeën betreffende bouwkunst samengebracht in een aantal boeken en geschriften. Zijn meesterwerk is ongetwijfeld het kloostercomplex nabij Vaals, de plaats waar hij een groot deel van zijn leven doorbracht en waar hij ook werd begraven.

Praktische inlichtingen

Dit is een culturele daguitstap die we iedereen aanbevelen. Meld je aan bij Luc De Vos als je zin hebt om mee te gaan (0479/337684 of ldv.zwyn@skynet.be).

Doe dit voor 31 maart. We organiseren vervoer met eigen personenwagens. We voorzien voor de chauffeurs een vergoeding aan het huidige wettelijke tarief.

We vragen een bijdrage van € 40.

In deze kostprijs is inbegrepen:

De beide bezoeken(€15)

De verplaatsing (€ 10)

De lunch ’s middags (€ 15)

Wie vanuit het Waasland komt betaalt niet mee in de verplaatsingskost en draagt € 30 bij.

Wil het verschuldigde bedrag ten laatste op 31 maart storten op:

BE27 8910 1401 3173 van Davidsfonds Zwijnaarde, Brouwerijstraat 27 bus 10, 9810 Eke